ግርጋ ላዅ አርባ ያኸኒትሪ 1961 ብርፍ እንሽኽ ለመለምሪ ታና፣ ፋሪዕ እክባ ሙርቛ ብሊኒዂ/ሆደር ሽፍሽፋ 2017። ( Press Realease 1st September 1961 start of arms struggle Democratic Organization of Blin Nation -Eritrea)
ግርጋ ላዅ አርባ ያኸኒትሪ 1961 ይና ክልዲ ይና ሻንዲ፡ ላካበና እንገት ለመለምሲ ተርሲነሪ፡ ካብሪዲ ታሪኽ ሻኽረሪ ንርአክነድ፡ ናይ ቢሪኹዲ ከዋኹዲር መታን ፍዳ ደኮውሲ አልብድኑ፡ ለመለምየውዳ ምርወት ሊኲስረሪ፡ ቀሽቀሸውስኻ ዋዕዊዕድረሪ፡ ደንቢራ ከብተውስኻ ለሀክድረሪ፡ ግንጅውስኻ ቐስቐስሮ ጒድረሪ፡ ናድካ አወይሲኻ ደከውድ ፊነስ ኒክማኒል ገእሲኖ፡ መታዊ ሁመቱዉድ: ‘’ጊሚላ ሽኽሰና’’ ደንቢራ ወንተር ጊኒን፡ ኒሰና ኮዶ ይና ገለድሊ ተብኒል፡ ለወትሰግረሪዲ፡ በለልሰግረሪዲ ታሪኽ በሀር ሻኽረሪ ግርጋ እምንድሪ ግን።
እና ግርጋ በኪቲ ንር 56 አመሪዂ ባሕሮት ይናከውዲ ኣኽኖ አልብድነንኽር፡ ሆደር ሰና ሲረዂድ በሓርድኖላ ደረከውና ለጛ ሰበብ ህንበኲ። ሰልፍ ናከውዲ ናብረዲር መታን የመምናኹ ይማም፡ ምዂርልድኻ ተቃዂ፡ ታኸትልድኻ ሺራዂ፡ ጣፍሕልድኻ ድንጋ፡ ሙዂሩኑኽር፣ ፍሩኑኽር፣ ገሙኑኽር ፉኑኽር፣ ስቋነዲ ከኣርዲ፡ ኒሰና ኮዶ ብሸትናርድ ከአርዲት እንሽኽዲ ጣልሜታዲት ገርስኖ፣ ኡቅቱገ ኣኩኑ ሳደስ ሊኲርኖ፡ ኤርትራ መታን ናርሕ በቀቅገውላ፡ ናማኸለስ ደሀይ ጠልገቱዂድ በሸርዲረሪና ግርጋ ኣኽረውድ ግን። ናማኻላዲ ለመለምዲ እምን እርጊነዲን፡ ገንጂሪ ለኺሰና ቐሓምጊ፣ 30 አመራ ና ሻንዲ ንቑርዲ ተለለይኖሎም ደንቢ ሰርገልድ 1991ዓም ተመማዂ ግን። ሊገርኻ እና ይና ናይ አርነንትልድ ንኪ ኣኽራሲክ ፍዳ ደኮው ይናቁርዲ ይነሻንዲት፡ አልብድጁኽር ከበርድኑኽር፡ ናልድ ከብትረሪት፡ ይና መድ ኣኸት አለለይኖ፡ ናፊነስ በረይግኒ ናፈላኺል ተለለይኑ ይናዋጅብ ተመምድኖ አልብዲስረሪ ንርኣክነድ ግን።
ይናኽር ፋርስ ሓምድ እድሪስ ዓዋተ ዑቊቱ ኒጨርዲ፡ ግርጋ ላዅ አርባ ያኸኒትሪ 1961 ሰውረት ኤርትርይኽሲ ተርሱኑ፡ ‘’ኒኪኻ እና ሞረስ ኣንኳ ወልታ ኣኽኖ ካወርነኲንሉ፡ አመሪኻ ሸዓብ አሪትሪው ሕበርድ ላት ካውርድኖሉ ግን’’ ዮ ጂጚስተት አርእስተክ። ናማኻላ አሪኽ እርጋዂ ኣከን፡ ናለመለም ቀሸም ላኻሰና ኣኾ ከብቲርድ። በርከር (በረኸር) ሞራ ደኣም ደፋእ ዪ፡ በራኻዲ ከበሸዲት ጨለውሮ ተርሰሰና፡ አረሳኻ ጎደነስ፡ ክድማይኻ ክድመትሲ፡ ክንሱትኻ ክንስነስ፡ ክንቱትኻ ክንትነስ፡ ናኾርክ ሕበርድ ባርኖ፡ ወረፍ ሽቀውሰና፡ ናሻና መጡ ለመለምይድኖ፡ ቂርዲ ገርክዲ ኩሪትኑዂ። ከብተውኽር ይኸ ኣብይ ዓንቀይሊ ኣኽን፡ ብራ ሺሽድነድ አዪ ቅረናትሊ ፋሕ ይኖ፡ ስያሰትድኽር፡ ካበና ኣላታዂድር፡ ማላዂድኽር ናግርሰነክ ካቢኒነዲን፡ ገረስተጋዂ ግን ይስቶ ቀበጭሶ እርጋዂሲ፡ ከዋ መጡ ይና ባንደረቲት በልበልድንዂን።
እማ እና ንስካ ታሪክ በሀር ከደማዂ ሸዓብ፡ ኒናይ አሮ ደንቢ ኒሚራድሰና ፍትሕ ብሪዂድ መርሒሮኽር መርሕስትሮኽር ወጀቡሉ፡ ብራ ኪሰክ ሺባ መንብሮ ኒዂ ‘’ከባ አብስን’’ ሽብወትሉ ቋልነኲን። ወሪዂ ኒብሪል ኒምራድሰና ውልቂጊን ገዘትሶ? ወሪዂኻ ከው ቂር መካይንድ ለከምሰክ ናኣካን አርእምብስታዂ? ውሪዂ ቆልዕዲ ገንዲ ናቱ የተምኖ? ውሪኽ ግናዪ ክብ ያኹክ፡ ምራዊዂሪሰና መስከብልድ ኒገሽ ከደን በረሮ? ወሪዂ ሻሎት ናብራ መረሮሎም ሱዳን ውሪ አቶቢያ ለጅኡኑ ጥየይድ ቀለይስኖ? ውሪዂ ሰሀርዲ በሓርዲትል ድድኖ? ወሪዂዃ ሲናይትል በግ ውሪ ፍንጢር ፋጂኺውሰና፡ ናቡስኲክዲ ናለፈክዲ ከው አሪውድ እውስትሮ ስጠይስንዂን? ይና ኣጭጉም ሽፍሽፍሮ ድጙስተገው ውሪኽ ግን? እንደ ወንተተርነክ ይነሹት ውንቀርንን። እና ይነሻን ፍዳ ደኮው ላዶን ናው ለብናዂልድ ጓነን፡ ኒድ መታን ማ ይን ድኲናዂ ይኖ ጥዕስትድንድ ማ? አበደን ጥዕስትግኒድ ደኣም፡ እና ኮፍዮ ማኸልተውዲ ለመለምልድ ቀሽቀሾ ህምበውዲ፡ ወሪኽ ደኣም ይናፈነስ በረይድኖ ይድንድና። እማ እና ንኪር ግርጋ፡ ፍዳ ኣኸውሲ አልብድና ካያ ኣኽጊ፡ ናፊነስ ከልብርኖ ይናዋጅብሲ ተመምድኑ፡ ግም እንተረውድ ደርብ ጠፍሕድኖሎም አልብዲሰቲና።
ይና ብራ ንርናይ አርደንትልድ 26 አመራ ደኲስሮ ህንበቲ። እና ገመጫዂላ ኒክረምዲክ፡ ሰጝናዂልድ ደንቢራ ወንተሶና ዋንተት ናኾርክ ቋልናኹ ግን። ላሕክም ፍትሕ ከለብረጋዂ ኣከን፡ ፍትሕ ኡሮ ገርሰላ። ሕክም ንሸዓብሲ ዓገል እንግገት እንሸዋኽ ኣከን፡ ኒሹቲ ንሽዊል ግን ኒ ህንባዂ። ሕክም ፍትሕ እንገት ከው ኲዋኽ ኣከንኻ፡ ክረውልድ ኪደላኒ። ነወያ ጉግድ ለመለምያዂ ሕክምኻ ኒለባ ገሪኽዲክ በዳን ግን። ኒገባ ዲስጊን ይነት፡ ግርጋኻ ከብቲቶ ኣኽላ። ዕባብድ ሸዓብ ኤሪትሪው ለበካ ኲⶔድነዲን ግን ንኪ ኣኽራሲ ናው ትም ይኖ ሸኑረናዂ ይስትሮ ገረስተኲ። ነስ ይኑ ደኣም ናሚራድሰና መዓበግኒንና፡ ሙዃዃ እሰግናኽር ኣክነን፡ ግርጋ ላዅ አርባ ያኸኒትሪ 1961 ንር ማኻለዲ፡ ንርቲ ተርሰውድ ፊነስ በረይነዲ ግን ኒቋልሳዂ። ክረም ህግደፉ፡ ብራ አርደት ዋንተትላ ትክሲነ አርእኑዂ። ናዋ ከውታት ሙሩቚ ኤሪትሪዉ ግን። ና ብርዲ ና ናሽዲ፣ ና ስድቕዲ ና ርድቕዲ፣ መጠየውላ ናዉ ግን። ንርአርደትል ወንተርቶ ወጀበኲላ ይኑ፡ ንር አርደትሰና ኣኽኖ ከደምኒል ታውሃን ኣኽንን።
ፈሪዕ እክባ ብሊን ሙርቛ-ኤርትራ/ሆደ፡ ሰውረት ብርፍ ዪረሪ ግርገት እልብድኑ፡ እና ነት ሄደግኑ ግጅነው ይነ ጃብል ገምድኖ ይና ሹት ወንቐርኖ ሞኾኾኸቲ። ቋልኑኻ ቋለግናኽርሰና ዋስኑኻ ዋስገናኽርሰና ኣኽኖ፡ ይሹቲ ጂብጊንለ ግራ አሪው ናጨገም ይድ ውራ ቱሶለ ይና ኒ ወክት ተመሙዂ። ይና ወረባ ኲሱሰን እመሪ ኒ ዕልኻ በርሀን፡ ኒ ቂጦራኻ ሻከን፡ ወንተሳ የንና ውራ ወንተስኖ ግን። ኒ ቁርኻ ጋይቱኑ፡ ኒ ብራኻ ወረርሱ፡ ኒ ዓባርዲ ትግርዲስኻ ቅረናት ጋቡኑሉ ፡ ኒ ቊር ከደን ህንብናኽር ላናን ኣኽኖ ህንብነኩንኪ ይኖላ ኤስተሀለለ ማ?
ቃብሎታት ላሪ ነፍዓኒ፣ ናነብክል ላሕማ እሲገዉ ነልድ ውራ ጨበርሳዂን፣ ከደንሊ ኣኽሮ ለወትሳዂ እላ፣ የው ወንቐራታሲ፡ ግርጋ ላዅ አርባ ያኸኒትሪ 1961፡ እማና ወተስረው ግን። እና ንኪርሰና ላሪ ሽቐትሪትል 1961ዓም ኣብዝሓ ኤርትሪን ‘’ዝነገሰ ንጉሰይ ዝበረቐ ጸሓየይ’’ ዪኖ ና መንብረትል ካያ መኸልተዉ ከዉታት ዋኑኑ ፋርሳን ዪና ክልል ፍዳታት ቶጎርበትል ስልፋ ጥይትራ ተኮድነት ሚኺርስሮ ሻኽላ። ዪና ቚር ዪና መንብረት ዪኒ። ይጝር ይና ዋጅብሲ እሰግኒ፡ አሪዉሲ እሲኒ፣ ነፍዕኒ፣ ይና ሙርቋኽር በለድኽር ሰርገልደገት ናዉክ ኤርእናዂ እምን ግን። ላኹክ ኒ በን እሲን ንደንብኻ ሊኺን የቲ ሆደ። ቃብሎኽር ዪን ግን። ዪን ⶔነግነን ዪን ፈሀመግነን ዪን ደበልተጝነን ሪሞት ከደምሮና ጨብርኖ ሻኽኒ። በለድቑር ናሳሓትድ ከደመነን፡ ኒዉክ ጋእ ዪሰት ላሪ ሽቐሪ ክኒስትና።
ንኪ እጀጚርሰና ኣኽላ መደት በደደልሱ ግን ኒሀንፈይሳዂ። ኒሰና ኮዶ ይና ደወልወልሊ ገሪ ትዃታት ቊልጭ የኲ እንኩዂ። ዕባብድ ብራ ብሊናዂሲ፡ እንታዂክ ዕል ገምደትሉ ናኾርክ ሰምዕናዂ ግን። ይና ብሪል ይና ዋንትነዲ ይና መንደርትነዲ፡ ላሕምዲ ሕሽምዲሲ መሱን ይናክል ተከልነውድ፡ ዲነት ሚኽርኖ ሻኽኒ። ይንኽር ይናወክትሊ ለመለምዲ ሕሽምዲሲ ላሕመድ ተለለይደግነን አመሪ ጥዕስድሮነ ግን። ኪዊሰና ላት ውልቅነን ደኣም፡ ሙቅላ ኒደአም ኣኽሮ ግን። ላሪ ሽቐሪትል ፋሪዕ እክባ ሙርቛ ብሊናኽ-ኤርትራ/ሆደ ንርከውሲ ዋሳ የቲ እንኲቲ። እንታ ካበነስ ስድቕድማ ማልድማ አምርድማ ካቢትኖ ንር ፊነስ ጃቢሰቲኩም። Email ዪናኹሲ ነፍዕስድኖ ወንተስትኖ ሳድነኩን።
ግርጋ ላዅ አርባ ያኸኒትሪ 1961 ዲመሲ ክብርድ መንደትርኒሪ!!!
ከዉታት ኢሪትሪዉ ፍትሕዲ ሰላሚዲሲ ጠፍሕናዉ!!!
ፋሪዕ እክባ ሙርቛ ብሊናኽ–ኤርትራ/ሆደ>>>>>>> bilineritrea@gmail.com
Dimocratic Organisation of Blin Nation-Eritrea/Hodde
1st September,2017
Short URL: https://english.farajat.net/?p=10824